"Đánh thức" tài nguyên để phát triển du lịch ở Kon Rẫy

Thác Koi Tó, xã Đăk Kôi

Căn cứ Huyện ủy H16

Cách thành phố Kon Tum 30 km về hướng Đông Bắc, huyện Kon Rẫy nằm dài theo trục Quốc lộ 24 đi khu du lịch sinh thái Măng Đen. Với địa hình đồi núi, nên thiên nhiên ban tặng cho Kon Rẫy những dòng sông, con suối thơ mộng, những thác nước hùng vĩ như Kôi Tó, Bring ôm trọn các bản làng thực sự là nơi trải nghiệm, nghỉ dưỡng của du khách. Nơi đây trong thời kỳ chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, những trận chiến ghi danh lịch sử đã góp phần vào thắng lợi chung của toàn dân tộc. Vì thế các địa danh lịch sử như: Chiến thắng Kon Braih, Căn cứ Huyện ủy H16, Xưởng luyện Gang QK5 đã được công nhận là di tích lịch sử cách mạng.

Lãnh đạo tỉnh và huyện lên thăm tại Chiến thắng Kon Braih

Thác Bring, xã Đăk Tơ Lung

Đặc biệt nơi đây, với trên 66% người dân tộc thiểu số như: Ba Na, Xê Đăng, Kdong, Srá, Hre..đã tạo nên bản sắc văn hóa thật phong phú, đa dạng và độc đáo. Bên những mái nhà rông cao vút, thánh thót những làn điệu dân ca cùng tiếng đàn Tinh ning hay rội rã những tiếng Cồng, tiếng Chiêng, tiếng đàn Tơ Rưng hòa quyện vào núi rừng thật là trong sáng, tinh khôi. Đặc biệt nơi đây Tết Ét đông của nhóm BahNar Jơ  Lâng, nghề dệt thủ công truyền thống của người BahNar huyện Kon Rẫy được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia. 

Nhà rông và Lễ hội cồng chiêng xoang tại làng Kon BRap Du

Qua địa phận thành phố Kon Tum, điều đầu tiên cảm nhận của mọi người là những nhà Rông cao sừng sững đẹp tựa như bức tranh của người Bahnar Giơ Ngao xã Đăk Tờ Re nằm sát bên trục Ql 24. Ở đây ngoài những nhà rông, nhà thời giáo sứ Kon Xơm Luh cũng là địa điểm đến không chỉ của những tín đồ công giáo.

Múa xong cồng chiêng tại của người Bahnar Giơ Ngao xã Đăk Tờ Re

 Tâm huyết với văn hóa dân tộc Bahnar, năm 2022 anh Nguyễn Bá Hoàng từ Kon Tum lên khởi tạo và xây dựng điểm du lịch Hoàng Ánh – Kon Xơm Luh. Dù diện tích chỉ vài nghìn mét vuông xong cả nơi đây chứa đựng tương đối đầy đủ nét văn hóa tiêu biểu của người Bahnar: Nhà rông, nhà sàn; các vật dụng sinh hoạt: thuyền độc mộc, gùi, rựa, nồi, niêu..,cho đến những nhạc cụ dân tộc: cồng, chiêng, đàn tơ rưng, tinh ning, hay những nét văn hóa tiêu biểu như thổ cẩm, tượng gỗ, vòng đeo tay, chuông gió…

Điểm du lịch Hoàng Ánh – Kon Xơm Luh, xã Đăk Tờ Re

Ngoài trải nghiệm tại điểm du lịch Hoàng Ánh – Kon Xơm Luh quý khách được tham quan các nghệ nhân làm gốm Y Be, đục tượng gỗ A Tân, dệt thổ cẩm của các nghệ nhân làng Kon Xơm Luh hoặc trải nghiệm bơi thuyền độc mộc, khám phá thiên nhiên. Sau một ngày trải nghiệm và khám phá; buổi tối khách được thưởng thức rượi cần, gà nướng, cơm lam và thưởng thức màn biểu màn biểu diễn Cồng chiêng, xoang sôi động của các thiếu niên, thiếu nữ Bahnar; đêm xuống một không gian huyền ảo thơ mộng với giấc ngủ sâu, yên ả bên mái tranh nhà sàn.

Chia tay với Hoàng Ánh – Kon Xơm Luh, điểm đến tiếp theo là Di tích lịch sử chiến thắng lịch sử Kon Braih.  Nằm trên quả đồi hình yên ngựa chạy theo hướng Đông – Tây, chiến thắng lịch sử Kon Braih năm 1954 là bản ghi chép hào hùng lịch sử ngoan cường chiến đấu chống Pháp của quân và dân ta, góp phần quyết định vào thắng lợi của chiến dịch Bắc Tây Nguyên trong Đông - Xuân năm 1953-1954.

Trung tâm huyện lỵ mới Kon Rẫy nằm cạnh con sông Đăk Snghes đang từng ngày đổi thay với nhiều công trình hiện đại và khang trang cùng xung hướng phát triển chung của toàn tỉnh.

Ven con đường Tỉnh lộ 677, đến với xã Đăk Kôi anh hùng là dòng sông Đăk A Kôi thơ mộng. Mảnh đất và con người nơi đây đã ghi dấu biết bao chiến công vang dội của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước với Di tích lịch sử căn cứ cách mạng Huyện ủy H16, Xưởng luyện gang QK 5. Đứng trước bia ghi, lời vang vọng từ quá khứ hào hùng, nhắc nhở cho thế hệ con cháu về một thời oanh liệt trên chính mảnh đất quê hương mình. Từ bia Di tích lịch sử Căn cứ Huyện ủy H16, ngược theo dòng sông Đăk A Kôi hơn 4km, qua cầu treo Kon Trang Nó với cánh đồng bậc thang đẹp mê hồn khi vào mùa lúa chín, ta được khám phá vẻ đẹp hùng vĩ, hoang sơ của thác Kôi Tó. Thác có độ cao hơn 700m so với mực nước biển, xung quanh được bao bọc bởi khu rừng nguyên sinh. Hơn thế, thác có ba hồ nước nằm liền kề nhau, khá sâu và rộng, đó sẽ là trạm dừng chân lý tưởng để du khách nghỉ ngơi đến tham quan và thưởng ngoại nơi đây cùng với người dân Sơ Đăng làng Kon Trang Nó thân thiện, mến khách.

Cũng trên con đường Tỉnh lộ 677, còn có nhiều thác nước đẹp như thác thôn 1, Đăk Kôi nằm giữ rừng già già nguyên sinh, suối nước nóng ngay cạnh đường tỉnh lộ. Giáp ranh 2 xã là thác nước Bring tại làng Kon Lỗ xã Đăk Tơ Lung. Thác Bring gồm 2 tầng, có chiều cao trên 200m. Xung quanh thác được bảo bọc bởi những bức tường cây xanh ngát, che khuất cả tầm mắt. Từ trên cao nhìn xuống, dòng thác Bring trông mềm mại, nhẹ nhàng bởi những làn nước trắng xóa, hệt như mái tóc dài của một cô gái đang đắm mình trong cảnh sắc của rừng núi Tây Nguyên.

Chỉ cần tra một từ Kon BRắp Du trên Goole chúng ta có được hàng chục kết quả về làng Kon BRắp Du. Đây được mệnh danh là ngôi làng có Nhà rông cao, to nhất Tây nguyên với chiều dài gần 50m, chiều cao gần 30m. Vẻ hoang sơ, nguyên  bản cùng với những lễ hội, những món ăn truyền thống độc đáo đã góp phần thu hút khách đến với  Kon BRắp Du. Đặc biệt nơi đây khi vào trung tuần tháng 10 hàng năm, khách xa gần về chung vui Tết ăn Con Dúi cùng với dân làng Kon BRắp Du. Chính vì lễ hội độc đáo này, năm 2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận lễ "Ét đông" (Tết ăn con dúi) của nhóm Giơ Lâng (Ba Na) là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm. Bên cạnh đó hàng năm làng còn có các lễ như: Xuống giống, mừng lúa mới, cúng máng nước…

Đối với khách có sức khỏe dẻo dai, thích khám phá thiên nhiên có thể đi băng đồi núi khám phá thác trong rừng sâu, những cây cổ thụ vài người ôm.

Lòng hồ Thủy điện Đăk PNe

Ngoài những điểm đã kể trên, Kon Rẫy còn có nhiều điểm thực để lại ấn tượng cho du khách như: Thác Đăk Sờ Nghé, lòng hồ Thủy điện, suối Đăk PNe, Chùa Hưng Khánh.. Đặc biệt trong các hoạt động văn hóa hàng năm, quý khách sẽ được thưởng thức đầy đủ nhưng tinh hoa của văn hóa các dân tộc Xơ Đăng, Bahnar như ẩm thực, cồng chiêng xoang, tái hiện các lễ hội hay các bài dân ca.

Có thể nói, Kon Rẫy có nhiều tài nguyên về du lịch, tuy nhiên đến thời điểm hiện nay, du lịch Kon Rẫy phát triển còn chậm mặc dù huyện có nhiều chương trình, kế hoạch, đề án phát triển.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã phối hợp với huyện khảo sát một số điểm, làng để công nhận điểm, làng du lịch

Ngày 17/10, vừa qua, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã phối hợp với huyện khảo sát một số điểm, làng để công nhận điểm, làng du lịch. Qua bước đầu kiểm tra cho thấy, đối với điểm du lịch Hoàng Ánh – Kon Xơm Luh cơ bản đầy đủ các tiêu chí theo điều 11, Nghị định 168/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của luật Du lịch. Đối với làng Kon Trăng Nó gắn với các vệ tinh di tích Lịch sử, thác Kôi Tó chỉ còn thiếu các Homsay là cơ bản đủ điều kiện để hình thành điểm du lịch.

Nguyên nhân của những hạn chế đến từ nhiều phía, trong đó có vấn đề về tuyên truyền, nhận thức của người dân trong việc bảo tồn văn hóa, ngành nghề truyền thống để phát triển  du lịch. Mặc khác việc đầu tư của các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp vẫn đang ở bước khảo sát.

Để những tiềm năng ấy được khai mở, đánh thức rất cần sự chung tay của các cấp, các ngành và nhất là cộng đồng dân cư các dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện, bởi họ là những người trực tiếp thực hiện, trực tiếp hưởng thụ thành quả từ sản phẩm từ du lịch mình làm ra.