Gìn giữ phát huy bản sắc văn hóa cồng chiêng xoang

Quang cảnh truyền dạy cồng chiêng

Việc giữ gìn cồng chiêng xoang trên địa bàn huyện Kon Rẫy từ lâu được các cấp ngành quan tâm triển khai bằng việc làm cụ thể thiết thực như tổ chức các lớp truyền dạy cồng chiêng xoang cho học sinh tại các trường tiểu học, trung học cơ sở trên địa bàn huyện. Không những mở các lớp cồng chiêng tại các trường, các câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa cồng chiêng cũng được thành lập, thu hút đông đảo thanh thiếu niên hăng hái tham gia học hỏi các kiến thức trong từng nhịp chiêng mà còn trong từng điệu xoang ứng với từng bài chiên cụ thể.

Sinh hoạt văn hóa cồng chiêng

Em Y DIN  - Thôn 5, xã Tân Lập, huyện Kon Rẫy tâm sự: Em cảm thấy rất vui khi được tham gia đội cồng chiên múa xoong của làng, sau này em cũng sẽ tham gia đầy đủ những dịp đón khách du lịch và những dịp khác của làng.

Để góp phần gìn giữ văn hóa cồng chiêng, đồng thời hội thi cồng chiêng xoang các dân tộc thiểu số lần thứ I/2022. Hội thi được tổ chức tại 7 xã, thị trấn, có 24 đội cồng chiêng xoang các thôn, làng tham gia, với trên 500 nghệ nhân.

Nghệ nhân A Sử  - Xã Đăk Tơ Lung, huyện Kon Rẫy tâm sự thêm:Chúng tôi rất vui mừng, xúc động, Đảng và Nhà nước đã quan tâm đến nghệ nhân chúng tôi. Chúng tôi là đội cồng chiên múa xoang, chúng tôi mong muốn, đây là xã Đăk Tơ Lung tổ chức lần thứ nhất, chung tôi mong muốn không mai một đội cồng chiêng múa xoang truyền thống của người dân tộc Sơ Rá (Xê Đăng), mong muốn của nghệ nhân chúng tôi là tổ chức hàng năm không muốn sau này bị mai một, thế hệ trẻ học hỏi thêm.

Hội thi cồng chiêng cấp huyện có 7 đội đại diện 7 xã, thị trấn tham gia. Các đội đã thể hiện các bài chiêng hòa quyện cùng điệu múa xoang uyển chuyển, tái hiện không gian lễ hội mừng lúa mới, mừng máng nước… đã tô đậm thêm nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện, để lại ấn tượng đẹp với người xem.

Em Y Lý Phi Đào - Xã Đăk Pne, huyện Kon Rẫy phấn khởi chia sẻ: Con cảm thấy rất là vui chương trình khi tổ chức cuộc thi cồng chiêng múa xoang, con cũng mong Huyện sẽ tổ chức được nhiều hơn nữa để giữ gìn văn hóa bản sắc dân tộc và riêng bản thân con cũng thích tham dự.

Tôi là nghệ nhân xã Đăk Tờ Re, tôi được vinh dự được mời lên đây tham dự đánh cồng chiên nhân ngày lễ hội các dân tộc, tôi cũng là một người đóng vai già làng, cũng rất hạnh phúc thấy nhà nước tổ chức nhu vậy, để mai sau chúng tôi sẽ hướng dẫn tập lại cho con cháu của mình, để đánh cồng chiên tiếp tục theo truyền thống. Nghệ nhân  A Nhứt  - Xã Đăk Tờ Re, huyện Kon Rẫy chia sẻ thêm.

Nghệ nhân A Hội - Xã Đăk Tơ Lung, huyện Kon Rẫy tâm sự: Tôi cảm thấy rất vui mừng hồi hộp và lo lắng, trong quá trình luyện tập, trong đội thi của chúng tôi, các nghệ nhân tham gia tập luyện rất là nghiêm túc, mong muốn của tôi sau này, các cấp các ngành phát huy và duy trì thêm hội thi này để bảo tồn cho các em sau này nữa.

Hội thi góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện. Đồng thời nâng cao lòng tự hào về bản sắc văn hóa dân tộc, ý thức bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống nói chung, di sản văn hóa cồng chiêng, xoang nói riêng, nhất là thế hệ trẻ, góp phần phát triển du lịch tại địa phương.    

Ông Phạm Viết Thạch - Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Kon Rẫy cho biết :Công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện đã được các cấp, các ngành, phòng văn hóa quan tâm, triển khai đồng bộ và cụ thể hóa, bằng nhiều chính sách, chương trình, đề án, kế hoạch ở các giai đoạn văn hóa khác nhau, giúp cho truyền thống dân tộc thiểu số được bảo tồn thực hiện. Thực hành văn hóa có những nội dung đóng góp tích cực vào công tác phát triển đời sống văn hóa tình thần xã hội của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện.

Huyện Kon Rẫy hiện có 35 thôn, làng người dân tộc thiểu số, phần lớn là dân tộc Ba Na và Xê Đăng. Các thôn, làng hiện còn gìn giữ 110 bộ cồng chiêng, hàng năm đều duy trì tổ chức nhiều lễ hội truyền thống của dân tộc mình. Việc duy trì các hoạt động lễ hội đóng vai trò quan trọng truyền dạy bản sắc văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ.

 Bà Đinh Thị Hồng Thu - Phó Chủ tịch UBND huyện Kon Rẫy khẳng định:Phải khẳng định lại một lần nữa cồng chiêng xoang là tài sản có giá trị vô giá, chính vì lẻ đó, trong thời gian qua, cấp ủy Đảng, chính quyền cơ sở đã tăng cường công tác lãnh đạo chỉ đạo trong việc bảo tồn phát huy giá trị văn hóa cồng chiêng xoang trên địa bàn huyện Kon Rẫy. Về các giải pháp trong thời gian tới đối với huyện đã có những chỉ đạo cụ thể như: Tiếp tục tuyên truyền sâu rộng  đến mọi tầng lớp  nhân dân, nâng cao hơn nữa trong công tác bảo tồn giữ gìn cồng chiêng xoang trên địa bàn huyện. Đồng thời tăng cường hơn nữa cho các thế hệ trẻ có điều kiện tiếp cận với văn hóa bản địa.

Cồng chiêng xoang được trình diễn trong mỗi dịp lễ hội là tiếng nói tâm hồn của người DTTS ở Tây Nguyên để diễn tả niềm vui, nỗi buồn, phản ánh đời sống sinh hoạt của mỗi cộng đồng. Hy vọng trong thời gian tới, lớp thế hệ trẻ trên địa bàn huyện sẽ tiếp tục được trao truyền nhịp chiêng, điệu xoang của cha ông để tiếp tục gìn giữ giá trị đặc sắc văn hóa dân tộc mình./.